Salderen en terugleverkosten; feiten en fabels.
Leveren zonnepanelen u niets meer op vanaf 2027?
Als gevolg van de terugleverkosten en het einde van de saldering in 2027, zijn veel consumenten van mening dat een investering in zonnepanelen niet alleen een lange terugverdientijd zou kennen, maar dat zonnepanelen zelfs geld zouden kosten. Recente berichten in de media, waarin wordt aangegeven dat zonnestroom nog slechts € 0,025 per kWu zou opleveren, en dat de terugverdientijd kan oplopen naar 17-20 jaar volgens Eigen huis/Bureau Berenschot hebben tot onrust geleid; Leveren zonnepanelen u echt niets op of zit de werkelijkheid toch anders in elkaar? Hieronder leggen wij het u uit.
De salderingsregeling vervalt; terugleverkosten en terugleververgoeding
Tot 2027 geldt de salderingsregeling. Deze salderingsregeling houdt in dat de jaarlijks met de zonnepanelen opgewekte elektriciteit kan worden verrekend het verbruik. Voor de teruggeleverde energie krijgt u dan precies dezelfde vergoeding (inclusief belastingen) terug als het tarief van de stroom die vervolgens weer van het net wordt afgenomen. Voor hetgeen u eventueel meer aan het net levert dan u in een jaar van het net afneemt, krijgt u een (veel lagere) terugleververgoeding.
Sinds 2024 wordt voor teruggeleverde stroom terugleverkosten in rekening gebracht. De meeste energiemaatschappijen berekenen terugleverkosten per maand of per kWu. Gemiddeld bedragen deze terugleverkosten momenteel ca. € 0,11 per kWu. Omdat de huidige terugleverkosten met name zijn gebaseerd op de kosten die energiemaatschappijen maken a.g.v. de saldering is de verwachting dat deze terugleverkosten per 1 jan 2027 sterk zullen dalen.
Als de salderingsregeling vervalt krijgen zonnepanelenbezitters vanaf dat moment een terugleververgoeding voor stroom die zij niet direct gebruiken, maar terugleveren aan het net. Over de hoogte van de minimale terugleververgoeding zijn afspraken gemaakt met de energiemaatschappijen; deze dienen minimaal 50% van het kale levertarief te bedragen. Het kale levertarief is het in het contract met de energiemaatschappij afgesproken levertarief, exclusief belastingen en heffingen.
Greenchoise heeft als eerste energiemaatschappij haar terugleverkosten en terugleververgoeding bekend gemaakt; € 0,052 per kW terugleverkosten en een terugleververgoeding van € 0,0545. Voor stroom van de zonnepanelen die u niet direct gebruikt blijft er dan slecht € 0,025 (0,25 eurocent) over. Dat is veel minder dan de door de tweede kamer verwachtte € 0,05 per kW die zou moeten overblijven als verschil tussen de terugleververgoeding en de terugleverkosten. Inmiddels zijn er in de tweede kamer vragen gesteld aan de minister over de hoogte van deze kosten en ook over de vergoeding. WarmteBeheer verwacht dat a.g.v. concurrentie tussen energiemaatschappijen, druk vanuit de tweede kamer en onderzoek door de ACM een verschil tussen terugleverkosten en terugleververgoeding van € 0,03- € 0,05 per kWu realistisch is. Deze verwachting wordt ondersteund door Energieleverancier Zonneplan die heeft berekend dat een eerlijke netto terugleververgoeding op basis van de reële marktwaarde 5,5 cent per kWu zou moeten bedragen
Een rekenvoorbeeld
Een zonnepanelenpakket van 10 panelen met standaard installatie kost bij
WarmteBeheer ca. € 3.050,- ( TW Solar Dual Glass 440 Wp schuindak). De te verwachten jaaropbrengst bedraagt dan (zuidligging) ca. 3.900 kWu. Stel, u heeft een jaarcontract waarbij u € 0,30 per kWu betaalt. Indien u jaarlijks ook 3.900 kWu elektriciteit gebruikt, waarvan u 1/3 (1.300 kW) direct verbruikt van uw zonnepanelen en 2/3 (2.600 kW) teruglevert aan het net en deze stroom weer afneemt van uw energieleverancier, dan kan de opbrengst per jaar als volgt worden berekend;
Berekening opbrengsten met terugleveringskosten en einde saldering m.i.v. 2027
Voor 2025 en 2026 geldt de salderingsregeling. Met uw eigen verbruik van 1.300 kWu bespaart u 1.300 x € 0,30 = € 390,- en met de 2.600 kW die u eerst levert aan het net en vervolgens weer van het net afneemt, bespaart u 2.600 x (€ 0,30 – € 0,11) = € 494,-. Totaal dus € 884,- per jaar.
In de jaren 2025 en 2026 bespaart u dus een totaalbedrag van € 1.768,-, waarmee u dus reeds meer dan de helft van uw investeringsbedrag terugverdiend heeft.
Nadat de saldering stopt, bespaart u nog steeds 1.300 kW x € 0,30 = € 390,- per jaar. Voor de 2.600 kW die u aan het net levert, zult u de terugleververgoeding ontvangen -/- de terugleverkosten. De hoogte van het netto te ontvangen bedrag is onzeker, maar zal, zoals boven aangegeven, waarschijnlijk liggen tussen de € 0,03 en € 0,05 per kWu. Als uitgegaan wordt van € 0,03 ontvangt u voor de 2600 kW nog € 78,- per jaar. Totaal bespaart u dan jaarlijks dan ca. € 468,- per jaar.
Indien u op korte termijn een zonnepanelensysteem laat installeren van 10 panelen is dit systeem binnen 5 jaar terugverdiend. Na 2027 zal de besparing dus ca. € 442,- per jaar zijn en zal de terugverdientijd oplopen tot ca. 7 jaar. Alles wat na deze periode wordt opgewekt is pure winst. Zelfs in het geval dat de netto terugleververgoeding naar nihil zou gaan (Greenchoise) verdient u uw investering op dit moment nog steeds in ca. 5 jaar terug (€ 1,768+ 3*€390,- = € 2.939,- besparing), waarbij deze terugverdientijd oploopt naar minder dan 8 jaar als u later investeert (8 jaar * 390,- = € 3.120,- besparing) en de netto terugleververgoeding nihil zou zijn.
De bewering dat zonnepanelen niets meer opleveren kan dus naar het rijk der fabelen worden verwezen.
Hoe zit het dan met de terugverdientijd van 17-20 jaar?
In de berekeningen van Bureau Berenschot t.b.v. de vereniging Eigen Huis wordt uitgegaan van een kWu prijs van € 0,20, een opbrengst van 0,85 kW per geïnstalleerde Wp en een aanschafprijs (incl. installatie) van € 0,95 per Wp en een direct gebruik van 32,5 %.
In het bovengenoemde voorbeeld van een installatie van 4.400 Wp zou dit een jaarlijkse besparing van 3.740 kW x € 0,20 x 0,325 = € 239,- opleveren, waarbij de terugleververgoeding op 0 is gesteld. Een installatie van 4.400 Wp x € 0,95 per Wp kost dan € 4.180,-. € 4.180,-/€ 239 = 17,5 jaar terugverdientijd.
In werkelijkheid is de huidige gemiddelde kWu prijs geen € 0,20 maar € 0,30 per kWu, is de gemiddelde opbrengst per kWu in de afgelopen 10 jaar ruim 0,91 kW/Wp geweest in Nederland, het huidige directe eigen gebruik is gemiddeld ca. 33% ( voor kleinere zonnepaneleninstallaties zelfs hoger) en bedraagt de prijs bij WarmteBeheer voor een pakket van 10 panelen van 440 Wp met standaard installatie € 3.050, ( € 0,69 per Wp).
Wanneer deze getallen en bedragen worden toegepast bedraagt de terugverdientijd van een zonnepaneleninstallatie dus ca. 7 jaar als de saldering is gestopt. Omdat de saldering nog doorloopt tot 2027 is de terugverdientijd op dit moment nog ca. 5 jaar.
Verhoog het rendement van uw zonnepaneleninstallatie; tips
1. Installeer niet meer zonnepanelen dan noodzakelijk voor uw jaarlijks verbruik.
Salderen is beperkt tot de stroom die u verbruikt in een jaar. Als u meer teruglevert, dan krijgt u voor die stroom slechts een terugleververgoeding van ca. € 0,055 per kWu. Omdat uw eigen verbruik ten opzichte van het opgewekte vermogen dan ook lager is, zult u dus meer terugleveren, waardoor u eveneens te maken krijgt met terugleverkosten voor dit extra opgewekte vermogen. Dit extra opgewekte vermogen boven de salderingsgrens levert u dus slechts € 0,055 cent per kWu op en kost u vervolgens € 0,11 per kWu. In dit geval gaat u dus netto betalen voor het overschot en dat wilt u uiteraard voorkomen. Een voor de hand liggende oplossing kan in dit geval zijn dat u, als u merkt dat u in een jaar meer gaat opwekken dan u heeft verbruikt, om bijvoorbeeld elektrisch te gaan verwarmen in de laatste maanden van het jaar. Dit kan bijvoorbeeld eenvoudig met een simpele elektrische radiator, maar dat kan natuurlijk ook door te verwarmen met uw airco.
2. Gebruik zo veel mogelijk zonnestroom direct.
Schakel uw apparaten die veel stroom gebruiken, zoals een wasmachine, droger, airco, warmtepomp (koelen in de zomer), boiler en laadpaal in, op momenten dat de zon schijnt. Als u erin slaagt om uw eigen verbruik naar 45% te brengen van de in het voorbeeld genoemde 3.900 kWu (1.560 kWu), dan bespaart u 1.755 x € 0,30 = € 526,- per jaar als de saldering is beëindigd. In 2025 en 2026 geldt de salderingsregeling nog, zodat u dan op de teruggeleverde 55% (2.145 kWu x € 0,30- € 0,11) nog eens € 408,- extra per jaar zult besparen.
3. Sluit een dynamisch contract af.
Een dynamisch contract kent geen terugleverkosten en uit onderzoek van energiemaatschappijen als Zonneplan en ANWB Energie is gebleken dat het financieel voordeel dat het afgelopen jaar behaald is met een dynamisch contract boven een vast contract ca. 20-25% was. Uit onderzoek is eveneens gebleken dat bij zonnepanelenbezitters dit voordeel nog iets hoger was. Bij een gemiddelde zonnepaneleninstallatie van 10 panelen werd nog eens een extra voordeel van € 100,- tot € 150,- extra op jaarbasis behaald.
4. Sluit een dynamisch contract af i.c.m. een thuisbatterij.
Met een ‘normale’ thuisbatterij kunt u het eigen verbruik van uw zonnepanelen verdubbelen van zo'n 33% naar 66%. Door energie op te slaan, kunt u dan met een vast contract de terugleverkosten sterk verminderen. De besparing met een vast contract bedraagt dan ca. € 150,- tot € 200,- per jaar tot en met 2026. Vanaf 2027 kan de besparing oplopen tot zo’n € 350,- € 400,- per jaar bij een PV installatie van 4.400 Wp door het hogere eigen gebruik.
Een ‘slimme’ thuisbatterij verschilt van een ‘normale’ thuisbatterij door de toevoeging van een Energie Management System (EMS) in combinatie met dynamische tarieven. We spreken dan van geoptimaliseerd laden, waarbij het laden van de batterij wordt geoptimaliseerd op basis van de actuele energieprijzen. Met een dynamisch contract handelt u dan automatisch op de energiemarkt (de Day Ahead Market). Met uw batterij verkoopt u de energie uit uw batterij wanneer de prijzen hoog zijn en koopt u wanneer de prijzen laag zijn. Als u een dynamisch contract afsluit bij een energiemaatschappij is een besparing van ca. € 550,-/€ 600,- per jaar op uw huidige elektriciteitskosten met een 10 kWu thuisbatterij zeker mogelijk. Door ook nog te handelen op de z.g.n. onbalansmarkt kunt u met een slimme thuisbatterij van 10kW dit bedrag vaak verdubbelen.
Conclusie
Een gemiddelde zonnepaneleninstallatie van 10 panelen van WarmteBeheer kent op dit moment een terugverdientijd van ca. 5 jaar. Als de salderingsregeling wordt beëindigd zal deze terugverdientijd oplopen naar ca. 7 jaar. Door slim om te gaan met de door u opgewekte energie, het vermogen van uw zonnepanelen goed af te stemmen op uw totale verbruik per jaar en een contract af te sluiten bij een energieleverancier met lage terugleverkosten of een dynamisch contract, zult u in staat zijn om de terugverdientijd van uw zonnepaneleninstallatie verder te verkorten. Nadat u de zonnepanelen hebt terugverdiend, is de energie die u opwekt pure winst. Kortom; investeren in zonnepanelen loont, ook wanneer de saldering wordt beëindigd.